Met deze vijf stappen schrijf je een aantrekkelijke tekst

De eindredactie van het ANP bekijkt dagelijks honderden teksten. Een eindredacteur kijkt niet alleen naar spelling. Er komt veel meer bij kijken. Klopt een bericht inhoudelijk? Loopt de tekst lekker en is het makkelijk leesbaar? Saaie en ambtelijke teksten lezen niet prettig. Lezers haken af, de boodschap komt niet over en mensen voelen zich er niet door aangesproken. Vaak kun je teksten met enkele aanpassingen een stuk levendiger maken. En dat is helemaal niet ingewikkeld. Eindredacteur Peter Dingelhoff en chef eindredactie Rob van Rooijen geven vijf tips voor het (her)schrijven van een aantrekkelijke tekst.

Vermijd clichés  

Wees duidelijk en schrijf in begrijpelijke taal. Gebruik vooral spreektaal en vermijd oubollige woorden en clichés. Dat maakt een tekst een stuk minder formeel. Spreek desnoods de tekst hardop uit. Is het een zin die je normaal gesproken nooit zou zeggen? Schrap dan die zin want niemand zit te wachten op formeel taalgebruik. 

Gebruik minder hulpwerkwoorden

Hulpwerkwoorden maken zinnen vaak onnodig lang. Probeer die dan ook niet te gebruiken. Het bekendst zijn de hulpwerkwoorden van tijd; hebben en zijn. Ook kunnen en zullen behoren tot de hulpwerkwoorden. Deze woorden zorgen vaak voor twijfel bij de lezer. Laat deze woorden weg of vervang ze voor iets anders. Schrijf ook in de tegenwoordige tijd. Dat maakt een zin actief, levendiger en veel prettiger om te lezen. Herschrijf bijvoorbeeld de zin die meisjes hebben snel gefietst naar die meisjes fietsen snel.

Kill your darlings

Schrijven is woorden schrappen. Een bekende valkuil is dat de schrijver van een bericht mooi geformuleerde zinnen laat staan, terwijl die zinnen vaak veel overbodige woorden bevatten. Schrijf de tekst zo bondig mogelijk op. Door korte zinnen te gebruiken komt de boodschap beter over. Denk altijd aan de ontvanger. Als die een zin twee keer moet lezen dan is het vaak niet duidelijk. Wees ook alert op dubbelingen zoals bijvoorbeeld… Viel die dubbeling op? Zoals en bijvoorbeeld betekenen nagenoeg hetzelfde. Maar toch sluipt zo´n dubbeling er makkelijk in.

Tangconstructies

Een andere valkuil bij het schrijven van teksten is het gebruik van de tangconstructie. Vaak gaat dit ongemerkt. Bij een tangconstructie staan twee delen die bij elkaar horen ver van elkaar. De hoofdzin wordt dan onderbroken door een bijzin. Er is dan heel veel extra informatie in een zin gepropt. Deze zinnen zijn daardoor moeilijk te lezen. Tangconstructies zijn niet verboden, soms geeft het juist extra sfeer. Maar doe dit niet te vaak. Kom je bij het controleren van de tekst een tangconstructie tegen? Verplaats dan zo veel mogelijk woorden die tussen ´de tang´ staan. Of vaak nog beter; begin een nieuwe zin.

Controleer je tekst

Deze laatste tip lijkt misschien overbodig, maar is wel belangrijk. Het staat erg slordig als teksten vol met spelfouten staan. Zoek bij twijfel over de schrijfwijze het woord op. Gebruik hiervoor vandale.nl en woordenlijst.org. Maar ook als je het woord hebt opgezocht kan er nog twijfel zijn. Zo zijn er woorden die zowel los en aan elkaar geschreven worden. Dan biedt onzetaal.nl uitkomst. Op deze site worden allerlei lastige taalkwesties eenvoudig uitgelegd.